Nowe klasy zagrożenia w zaktualizowanym rozporządzeniu CLP

Etykietowanie zgodnie z CLPOgólne wymagania dotyczące etykietowaniaOgólne wymagania dotyczące stacji napełnianiaPodejście klasyfikacyjne dla substancji złożonychOgólne obowiązki dystrybutorówOszacowanie toksyczności ostrej (ATE)Wymogi dotyczące sprzedaży na odległość wynikające z rozporządzenia CLPWymogi dotyczące ustanawiania dostawców zgodnie z rozporządzeniem CLPWymagania dotyczące etykietowania cyfrowegoObowiązkowe informacje o zagrożeniach w reklamach

Niedawne zmiany rozporządzenia CLP wprowadzają nowe klasy zagrożenia w celu zaostrzenia klasyfikacji substancji i mieszanin. Nowe klasy zagrożenia koncentrują się przede wszystkim na: substancjach zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, trwałych i mobilnych substancjach chemicznych oraz substancjach posiadających potencjał do bioakumulacji. 

Aby zapewnić zgodność z przepisami, w rozporządzeniu ustalono konkretne terminy przejściowe:  

Dla substancji:

  • Do dnia 1 maja 2025 r.: Substancje wprowadzane do obrotu po raz pierwszy muszą być klasyfikowane i oznakowane zgodnie z nowymi klasami zagrożenia. 
  • Do dnia 1 listopada 2026 r.: Substancje znajdujące się już w obrocie przed dniem 1 maja 2025 r. muszą zostać przeklasyfikowane i ponownie oznakowane w celu dostosowania ich do nowych klas zagrożenia. 

Dla mieszanin:

  • Do dnia 1 maja 2026 r.: mieszaniny wprowadzane do obrotu po raz pierwszy muszą spełniać nowe wymogi dotyczące klasyfikacji i oznakowania. 
  • Do dnia 1 maja 2028 r.: mieszaniny znajdujące się już w obrocie przed dniem 1 maja 2026 r. muszą zostać zaktualizowane w celu spełnienia nowych norm klasyfikacji zagrożeń i oznakowania. 

Nowa klasyfikacja substancji i mieszanin wpłynie na konieczność aktualizacji zgłoszeń REACH, zgłoszeń C&L, notyfikacji mieszanin w Poison Center oraz aktualizacji kart charakterystyki. 

Kategoria 1 – Może powodować zaburzanie funkcjonowania układu hormonalnego 

  • Substancję klasyfikuje się w kategorii 1 jeżeli wykazano, że ma ona niekorzystny wpływ związany z zaburzeniami endokrynologicznymi na podstawie mocnych i spójnych dowodów z badań na ludziach lub zwierzętach. 
  • Efekt musi być biologicznie wiarygodny i nie może wynikać z mechanizmów wtórnych niezwiązanych z aktywnością hormonalną. 

Kategoria 2 – Podejrzewa się, że powoduje zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego 

  • Substancja jest klasyfikowana w kategorii 2,  jeżeli dowody są ograniczone i wskazują na potencjalne właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego, ale nie spełniają wszystkich kryteriów kategorii 1. 
  • Dane z badań in vitro, dowody lub korelacje epidemiologiczne mogą uzasadniać klasyfikację do tej kategorii. 

Kryteria klasyfikacji PBT 

Substancję klasyfikuje się jako PBT jeżeli spełnia wszystkie trzy z następujących kryteriów: 

  • Trwałość (P): Okres półtrwania w wodzie, glebie lub osadzie przekracza progi regulacyjne. 
  • Bioakumulacja (B): Współczynnik biokoncentracji (BCF) 2000 w organizmach wodnych. 
  • Toksyczność (T): Substancja jest niebezpieczna dla organizmów wodnych (np. ostra toksyczność dla organizmów wodnych, skutki przewlekłe lub zaburzenia endokrynologiczne). 
Kryterium Wartość progowa 
Trwałość (P) Okres półtrwania w wodzie słodkiej > 40 dni, > wody morskiej 60 dni 
Bioakumulacja (B) Współczynnik biokoncentracji (BCF) 2000 
Toksyczność (T) NOEC (stężenie, przy którym obserwuje się szkodliwych zmian) dla gatunków wodnych < 0,01 mg/l 

Kryteria klasyfikacji vPvB 

Substancja jest klasyfikowana jako vPvB , jeśli spełnia oba poniższe kryteria: 

  • Bardzo trwałe (vP): Wyższy próg niż PBT dla okresu półtrwania w pożywkach środowiskowych. 
  • Bardzo zdolne do bioakumulacji (vB): Współczynnik biokoncentracji (BCF) 5000. 
Kryterium Wartość progowa 
Bardzo trwałe (vP) Okres półtrwania w wodzie słodkiej > 60 dni, > w wodzie morskiej 120 dni 
Bardzo zdolne do bioakumulacji (vB)   Współczynnik biokoncentracji (BCF) 5000 

Kryteria klasyfikacji PMT 

Substancja jest klasyfikowana jako PMT,  jeśli spełnia wszystkie trzy z następujących kryteriów: 

  • Trwałość (P): Podobna do kryteriów PBT, oparta na danych dotyczących degradacji środowiska. 
  • Mobilność (M): Wysoka rozpuszczalność w wodzie i niski potencjał sorpcyjny, co wskazuje na możliwość zanieczyszczenia wód gruntowych. 
  • Toksyczność (T): Wykazuje szkodliwy wpływ na organizmy wodne lub potencjalne zaburzenia endokrynologiczne. 
Kryterium Wartość progowa 
Trwałość (P) Okres półtrwania w wodzie słodkiej > 40 dni, > wody morskiej 60 dni 
Mobilność (M) Log Koc 4.0 (niski potencjał sorpcyjny, wysoka rozpuszczalność w wodzie) 
Toksyczność (T) NOEC dla gatunków wodnych < 0,01 mg/l 

Kryteria klasyfikacji vPvM 

Substancję klasyfikuje się jako vPvM , jeżeli spełnia oba poniższe kryteria: 

  • Bardzo trwałe (vP): Wysoka trwałość środowiskowa, przekraczająca progi PMT. 
  • Bardzo mobilne (vM): Wyjątkowo wysoka rozpuszczalność w wodzie, z bardzo niskim współczynnikiem adsorpcji (log Koc < 1,0), co wskazuje na szybki ruch w systemach wodnych. 
Kryterium Wartość progowa 
Bardzo trwałe (vP) Okres półtrwania w wodzie słodkiej > 60 dni, > w wodzie morskiej 120 dni 
Bardzo mobilne (vM) Log Koc 2.0 (bardzo wysoka mobilność w wodzie) 

  • Etykiety produktów i karty charakterystyki (SDS) muszą odzwierciedlać nowe klasyfikacje. 
  • Zgłoszenia do Centrum Zatruć muszą obejmować zaktualizowane informacje dotyczące nowych klas zagrożenia. 
  • Ograniczenia i zezwolenia na mocy rozporządzenia REACH mogą mieć zastosowanie do substancji sklasyfikowanych w tych klasach zagrożenia. 
  • Strategie testowania substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego obejmują obecnie podejście mechanistyczne i in vitro, zmniejszając zależność od testów na zwierzętach.  

https://ekotox.pl/zmiany-w-rozporzadzeniu-clp-2024-2027-a-obowiazki-przedsiebiorcow/